CATEGORIEEN
KALENDER
november 2024
M D W D V Z Z
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930  
Top
m

FAQ

frequently asked questions

ALGEMEEN

Wat is WikiHouse?

WikiHouse is de nieuwe revolutie in de zelfbouw voor woningen. Het is een innovatief open source bouwpakket dat voor iedereen op het web toegankelijk is. Maak een nieuw ontwerp of verbeter een bestaand ontwerp, deel het en het is voor iedereen beschikbaar over de hele wereld. Of bouw zelf en zoek iets uit de groeiende bibliotheek, een kwestie van downloaden, uitfrezen en in elkaar zetten.

Wat is 'Open Source'?

De letterlijke vertaling van ‘Open Source’ is open bron, zie de uitleg van Wikipedia: “Open Source beschrijft de praktijk die in productie en ontwikkeling vrije toegang geeft tot de bronmaterialen (de source) van het eindproduct.” In het geval van WikiHouse houdt het dus in dat digitale bronbestanden voor ontwikkeling en productie gedeeld worden op het wereldwijde web. Deze bestanden bestaan bijvoorbeeld uit documenten, tekeningen en handleidingen, die je nodig hebt om je eigen WikiHouse te ontwerpen en te bouwen.

Wat doet Stichting WikiHouseNL?

WikihouseNL streeft, naast het zijn van een platform, naar een actieve landelijke community om zoveel mogelijk kennis en ervaringen te delen en samenwerkingen aan te gaan en het WikiHouse-netwerk uit te breiden. Stichting WikiHouseNL draait momenteel op vrijwillige inzet.

Hoe start je een WikiHouse-project?

Het beste is beginnen met een (optie op een) stuk grond. Check ook WikiHouse op Crowdbuilding.nl om een locatie en gelijkgestemden te vinden, mogelijk om zo gezamenlijk met anderen een WikiHouse-initiatief te starten! Gezamenlijk sta je sterker om iets voor elkaar te krijgen bij de gemeente bijv.

Voor het starten met een ontwerp, kies uit 1 van de 3 opties:

  • een basistype bestellen
  • een bestaand ontwerp downloaden
  • een eigen ontwerp maken

Zie voor meer uitgebreide info hier.

Het is mogelijk professionals (denk aan: architect/ constructeur/ installatie-adviseur) die kennis hebben van en ervaring hebben met WikiHouse in te huren. 

Waar kan ik inschrijven voor een WikiHouse-project?

Als een project met WikiHouses ergens start wordt dat gedeeld op de website, via social media en in de nieuwsbrief met een verwijzing naar de bijbehorende projectsite. Check ook WikiHouse op Crowdbuilding.nl om een locatie en gelijkgestemden te vinden, mogelijk om gezamenlijk met anderen een WikiHouse-initiatief te starten. En voor een kavel hou bijvoorbeeld de website ZelfbouwInNederland.nl in de gaten. Een goed alternatief kan zijn om via Erfdelen.nl op een voormalig boerenerf een gezamenlijk zelfbouwproject te starten.

Hoe kan ik mijn kennis en ervaring inzetten voor WikiHouse?

Daar zijn vele verschillende mogelijkheden voor. Van belang is om goed te bedenken wat je zou willen doen en waar je goed in bent. Dit kan van alles zijn, van de Stichting WikiHouseNL helpen tot meebouwen bij een project tot het mee-ontwerpen en ontwikkelen van WikiHouse. WikiHouse is open source en dat vraagt ook eigen initiatief en (tijds-)investering. Het beste werkt door zelf een concreet WikiHouse-(deel)project te starten. Neem gerust contact op om te uit te zoeken wat de mogelijkheden zijn en sluit je ook aan bij de internationale WikiHouse community.

Hoe kan ik contact opnemen met WikiHouseNL?

Laat een bericht achter via de contactpagina. Vul het formulier in, stel daar je vraag en dan bekijken we hoe we je verder kunnen helpen. Gezien de vele reacties & vragen het vriendelijke verzoek de website goed te bekijken en de veel gestelde vragen op deze pagina door te lezen. 

Hoe kom ik bij de internationale WikiHouse community?

Het delen van kennis en ervaring en het zelf maken is de kracht van WikiHouse. Op verschillende plekken online zijn groepen te vinden die van alles met elkaar delen over WikiHouse. Denk aan het delen van kennis en ervaring met de hardware van een computergestuurde CNC-freesmachine, het daadwerkelijk zelf bouwen van een huis tot aan hoe de kosten te berekenen. Check hier de online WikiHouse community

ONTWERP

Wat is WikiHouse Swift?

Internationaal zijn verschillende systemen beschikbaar, zoals WikiHouse Wren, Blackbird en Skylark in de UK. In Nederland is het WikiHouse Swift systeem ontwikkeld, dat momenteel als enige volledig gedocumenteerd is (De Pionierswoning, Almere, 2018) en nu op grotere schaal toegepast wordt. Om meer flexibiliteit in het ontwerp te creëren is een grotere binnenmaat in de breedte gerealiseerd van 4,8 meter. De lengte van de woning is variërend in een veelvoud van 1,2 meter. Een verdieping is mogelijk en aan te raden voor een zo compact mogelijke woning. Swift voldoet constructief aan het reguliere bouwbesluit en is hiervoor uitgebreid getest.

Hoeveel vormvrijheid biedt het WikiHouse Swift-systeem?

Binnen het Swift-systeem, gebruik makend van de toolbox, zijn alleen rechte vormen mogelijk; bijvoorbeeld een L-vorm/ T-vorm/ U-vorm etc. De  toolbox bestaat uit een reeks modules waar uit gekozen kan worden om een volume samen te stellen. In de toekomst wordt de toolbox verder uitgebreid met nieuwe elementen. Vooral constructief en ten behoeve van de engineering (technische uitwerking) is een afwijkende of vrije vorm een uitdaging. Met extra investering is het wellicht mogelijk het systeem verder te ontwikkelen en andere (vrijere) vormen mogelijk te maken.

Wat is de ‘Toolbox’?

De toolbox bevat modules (bouwdelen) van het WikiHouse Swift-systeem. De bouwdelen zijn gebonden aan bepaalde kaders in afmetingen,  constructief getest, gebouwd en voldoet aan regulier bouwbesluit. Inwendige maximale netto maat qua woningbreedte is 4,8 m. De lengte (woningdiepte) kan in een veelvoud van 1,2 m, zo lang als gewenst. De toolbox heeft 4 kapvormen, waarvan 3 schuine varianten en 1 plat dak. Andere vormen zijn mogelijk, maar dat is afhankelijk in hoeverre je wil pionieren met WikiHouse en investeren in nieuwe berekeningen/ tekeningen en in sommige gevallen ook testen.

 

Kan het WikiHouse Swift systeem ook worden toegepast voor geschakelde of gestapelde woningen?

Geschakeld is mogelijk, de hoofddraagconstructie wordt los van elkaar gehouden d.m.v. een spouw i.v.m. mogelijke trillingen en geluid. Het levert besparing van gevelbekleding op, maar het blijft een dubbele wand met een constructieve functie. In dit systeem dienen de wanden gelijktijdig gebouwd te worden ten behoeve van de bouwvolgorde van het systeem.

Of het mogelijk is om gestapeld te bouwen moet nog nader onderzocht worden op constructieve en bouwfysische aspecten (o.a. geluid). WikiHouse betreft zelfbouw, dus de hoogte zal beperkt zijn tot enkele lagen en de nadruk komt nog meer te liggen op samenwerking.

Een ‘optopping’ van een (constructief overgedimensioneerd) bestaand gebouw met 1- of 2-laagse lichtgewicht WikiHouses biedt wellicht kansen voor verdichting in de stad.

Is het mogelijk een aanbouw of opbouw met WikiHouse te maken?

Beiden zijn vooralsnog niet in Nederland gerealiseerd voor zover bekend. In Groot Brittannië zijn enkele varianten gerealiseerd. Kortom, het kan! Een aan- of opbouw is wel afhankelijk van specifieke lokale omstandigheden en aansluitingen en zal meestal op maat gemaakt moeten worden. Het grote voordeel van de verschillende WikiHouse-systemen is dat het aanpasbaar is.

Welke woningtypes zijn mogelijk met WikiHouse?

Van 1-laagse loftwoning of longhouse naar een compacte 2-laagse vrijstaande of geschakelde woning tot grote vrijstaande woningen. Daarnaast is het bijvoorbeeld ook mogelijk om een recreatiewoning of zorgwoning te maken. Waar een recreatiewoning vaak minder strenge bouwbesluiteisen heeft, moet een zorgwoning juist aan strengere bouwbesluitregels voldoen o.a. met betrekking tot gebruikseisen & toegankelijkheid.

Is het mogelijk om met WikiHouse een (levensloopbestendige) gelijkvloerse woning te maken?

Ja, dat is mogelijk. Hoe groter het kavel, hoe meer schakeringen met de toolbox elementen gemaakt kunnen worden. Een belangrijk aspect om te beseffen voor gelijkvloers is dat het relatief duurder is om te realiseren per m2.

Zijn alternatieve woonvormen met WikiHouse mogelijk?

Ja. Te denken valt aan onder andere; een WikiBoatHouse, WikiTinyHouse op wielen en bestaande kluswoningen met WikiHouse-inbouw. Veel is nog niet eerder gedaan en moet nog uitgedacht worden, dat wordt pionieren!

Kan iedere architect of bouwkundige met WikiHouse aan de slag?

Ja. Ervaring en kennis opdoen met betrekking tot WikiHouse vergt wel enige investering. WikiHouseNL kan hier bij ondersteunen. Een dergelijke professional kan veel zorgen uit handen nemen in het proces voor een particulier; het opzetten en uitwerken van een ontwerp, het aanvragen van de omgevingsvergunning tot aan (esthetische) bouwbegeleiding. Daarnaast op eigen initiatief met WikiHouse aan de slag op basis van gedeelde bestanden, kennis en ervaring kan ook.

Welke andere WikiHouse-systemen zijn er nog meer?

In Engeland is het Wren-systeem ontwikkeld, het eerste officiële WikiHouse-systeem. Wren heeft als startpunt gediend voor het in NL ontwikkelde Swift met mogelijke overspanning van 4,8 meter. Met Wren ben je beperkt tot een maximale overspanning van 3,6m. Na Wren is ook Blackbird ontwikkeld, echter is gebleken dat deze constructief niet voldoende sterk is op de knooppunten bij een ontwerp met een verdieping. Desondanks is Blackbird nog wel geschikt voor kleinschalige meer tijdelijke bouwwerken, daar de eisen minder streng zijn. In de Verenigde Staten is WikiHouse Magpie ontwikkeld, een fusie tussen Wren en Blackbird. De laatste ontwikkeling uit Engeland is het nieuwe systeem Skylark, veelbelovend (meer Lego-achtig), geïntroduceerd in 2022.

Is het mogelijk een aanbouw of opbouw met WikiHouse te maken?

Beiden zijn vooralsnog niet in Nederland gerealiseerd voor zover bekend. In Groot Brittannië zijn enkele varianten gerealiseerd. Kortom, het kan! Een aan- of opbouw is wel afhankelijk van specifieke lokale omstandigheden en aansluitingen en zal meestal op maat gemaakt moeten worden. Het grote voordeel van de verschillende WikiHouse-systemen is dat het aanpasbaar is.

Is WikiHouse een tiny house?

Nee, niet specifiek, WikiHouse is namelijk veel breder van tiny tot vrijstaande villa tot rijwoning. WikiHouse gaat vooral over het democratiseren en digitaliseren van het bouwproces, daarmee voor iedereen een zelfbouwwoning toegankelijk en betaalbaar maken. In Nederland richten we ons met name op betaalbare compacte woningen die moeten voldoen aan regulier bouwbesluit voor particulier opdrachtgeverschap.

Is het mogelijk om een WikiHouse gelijkvloers te maken?

Ja, dat is mogelijk. Hoe groter het kavel, hoe meer schakeringen met de toolbox elementen gemaakt kunnen worden. Een belangrijk aspect om te beseffen voor gelijkvloers is dat het relatief duurder is om te realiseren per m2.

Is WikiHouse geschikt voor een recreatiewoning?

Het is goed mogelijk om met de WikiHouse modules die zijn ontwikkeld recreatiewoningen te ontwerpen en realiseren.

Zijn andere woonvormen met het WikiHouse-systeem mogelijk?

Ja. Te denken valt aan onder andere; een WikiBoatHouse, WikiTinyHouse op wielen en bestaande kluswoningen met WikiHouse-inbouw. Veel is nog niet eerder gedaan en moet nog uitgedacht worden, hiervoor is alle hulp en initiatief welkom!

ZELFBOUW

Wat houdt 'echte' zelfbouw in?

De gemiddelde zelfbouw in Nederland houdt in dat je een kavel koopt en met een cataloguswoning zelf opties kiest bij de verkopende partij [ontwikkelaar] en de aannemer laat bouwen. WikiHouse is echte zelfbouw, je gaat zelf op de bouwplaats aan de slag. De fundering en eventuele aansluitingen [ water/ riool/ elektra etc] kan je het beste door een aannemer laten doen, zodat je een goede basis hebt. Het WikiHouse-casco ga je met behulp van een handleiding bouwen. Daarna is het erg afhankelijk welke keuze je voor het ontwerp maakt wat je nog allemaal zelf wil of kan doen.

Hoeveel tijd kost het om een WikiHouse te bouwen?

De tijd die nodig is om een WikiHouse zelf te bouwen is van heel veel individuele factoren afhankelijk. Je kan ook de vraag stellen, hoeveel tijd wil of kan ik er in stoppen? En dat afzetten tegen de kosten die je daarmee kan besparen. Een belangrijke afweging is of je gemotiveerd bent zelf te bouwen, zelf de regie te nemen in het proces. Een concreet voorbeeld voor tijdsbesteding; met het WikiHouse-casco van de Pionierswoning [50 m2] zijn er gemiddeld 7 vrijwilligers [grotendeels geen ervaring met bouwen] ongeveer 10 werkdagen bezig geweest in wisselvallige weersomstandigheden in oktober. Als je het strak weet te plannen kan je de hele woning in een paar maanden bouwen. Als in uitzonderlijke gevallen tijd geen kwestie is kan je ook zo lang over doen als je zelf wilt, niemand er last van heeft zie dan bijvoorbeeld de WikiFarmHouse in Engeland.

Is het bouwen van een WikiHouse voor iedereen geschikt?

Van uitgaande dat men altijd met meerdere personen gezamenlijk bouwt ontstaat er vanzelf een rolverdeling op basis voor wie waar goed in is. De een is goed in tekening/ handleiding lezen, de ander is fysiek sterk en weer een ander is heel handig. Op die manier vul je elkaar aan. Het helpt natuurlijk wel als je daar van te voren ook over nadenkt bij samenstellen van teams die gaan bouwen. Het systeem bevat veel herhaling van stappen, dus al doende leert men!

Kan een WikiHouse gebouwd worden door een aannemer?

WikiHouse is zelfbouw, maar indien gewenst kan ook een aannemer ingeschakeld worden. Bedenk wel dat het grote kostenvoordeel van WikiHouse zit in de arbeid die je zelf doet! Mogelijk kan je ook laten bouwen of hulp inschakelen van zelfbouwers die eerder een eigen WikiHouse gebouwd hebben.

Welke gereedschappen en machines zijn nodig voor de montage?

Montage gaat in principe zoveel mogelijk zonder (grote) machines. Kleiner gereedschap zoals accuboren en hamers zijn onontbeerlijk. Afhankelijk van de lokale situatie kan gekozen worden voor de inzet van een platte kar, heftruck, hijskraan en verreiker… Soms wordt ook gebruik gemaakt van een hefplateau speciaal voor platen boven je hoofd aanbrengen (onderzijde verdiepingsvloer of kap). Veel kan met mankracht mits met voldoende aantal personen.

Is een WikiHouse met verdieping moeilijker te realiseren?

De huidige basistypes hebben een begane grond en een verdieping. Uiteraard is het eenvoudiger om alleen begane grond te bouwen, want minder hoogte. Echter met verdieping maakt de woning compacter en efficiënter. Het is nog steeds relatief eenvoudig zelf te bouwen. Bij alleen gelijkvloers zijn de m2 relatief duur qua bouwkosten.

KOSTEN

Hoeveel kost een WikiHouse?

Door echt zelf te bouwen spaar je arbeidsuren uit, dat kan behoorlijk op de kosten uitmaken. Hou je zelf de regie in handen dan spaar je de winstmarges van de ontwikkelaar, aannemer en makelaar uit. Als je zoveel mogelijk zelf doet, kan je wel tot circa 25% van de bouwkosten besparen. Let op, grondkosten worden hier buiten beschouwing gelaten, deze hangen af van de locatie. Daarnaast zijn er meer zaken die lokaal gebonden zijn, bijvoorbeeld met wat voor fundering je nodig hebt. De materialen en het afwerkingsniveau van het huis zijn natuurlijk mede bepalend voor de kosten.

In het WikiHouse-project in Almere zijn de kosten begroot in een range van ongeveer €1.000 – €1.200 dat uitkomt op gemiddeld ca. €1.100,- per m2* bruto vloeroppervlakte excl. BTW.

Bijvoorbeeld: een WikiHouse met een gebruiksoppervlakte van 73,2 m2 (7 x 2-laagse modules) heeft een bruto vloeroppervlakte van 98 m2. Deze woning wordt dan op basis afwerkingsniveau begroot op:

98 x €1.100 x 1,21 (21%btw) = € 130.438,- incl BTW zonder de grond en uitgaande van maximale zelfbouw. De prijs is verder met alles er in behalve de keuken i.v.m. de zeer uiteenlopende wensen.

*Dit is een begrotingsgetal met prijspeil februari 2021 en een gemiddelde uit het project WikiHouse de Stripmaker gebaseerd op maximale zelfbouw. Een groter oppervlak pakt altijd iets gunstiger uit (bijv. € 1.000,-) t.o.v. een kleiner oppervlak (bijv. €1.200) gerekend per m2 bruto.

Welke factoren bepalen de bouwkosten?

Momenteel zijn de meeste bouwmateriaalkosten door allerlei oorzaken gestegen en lastig voorspelbaar (oa door Covid 19 & gestegen vraag naar hout bijvoorbeeld). De belangrijkste factor is arbeid; hoe meer je laat doen, hoe duurder het wordt. Door te kort aan arbeidskrachten in de bouw gaan de uurtarieven omhoog en wordt het aantrekkelijker om meer zelf te doen. Daarnaast worden de bouwkosten natuurlijk ook bepaald door welke installatie, fundering en kwaliteit afwerking wordt toegepast.

Hoe zit het met de prijs van hout?

De houtprijs kan momenteel behoorlijk fluctueren (dat weer erg kan verschillen per houtsoort) en is dus moeilijk in te schatten hoe dat zich ontwikkelt in de toekomst. De vraag naar hout neemt gestaag toe door de recente positieve ontwikkelingen in de houtbouw, dat daarmee de productie (speciale productiebossen) ook opgeschaald wordt is een logisch gevolg en zorgt weer voor meer aanbod.  

KAVEL

Waar moet een kavel aan voldoen om een WikiHouse op te bouwen?

Specifieke eisen voor de kavel zijn er niet echt, behalve als je de WikiHouse modules uit onze toolbox gaat gebruiken zijn er wel minimale maten nodig. Qua breedte minimaal 5,7 meter voor het bouwvolume. Qua lengte is het afhankelijk hoe groot de woning moet worden. Daarnaast is het handig met ruimte er omheen om steigers te kunnen plaatsen t.b.v. de bouw, dan is een kavel nodig van minimaal 8m breed. Bij een eindwoning  heb je dan minimaal 6,9 m. breedte nodig en voor een tussenwoning minimaal 5,7 m. (allen ook afhankelijk van buurkavels)

SOFTWARE/ DATA

Is er speciale (ontwerp-) software beschikbaar voor WikiHouse?

WikiHouse heeft geen speciale software. In de toekomst komt wel een online platform beschikbaar, waar een eigen ontwerp gemaakt kan worden met oa verschillende data daaraan gekoppeld, zoals de kosten. Nu kan met de gratis versie van Sketchup gewerkt worden (hier te vinden). Met behulp van een eenvoudig 3d Sketchup bestand (ook te importeren in andere software) kan je een eigen ontwerp samenstellen op basis van de toolbox. Een VR tool, waarmee een aanzet tot een ontwerp gemaakt kan worden m.b.v. de toolbox, is binnenkort beschikbaar, momenteel nog in afrondingsfase.

Zijn voor WikiHouse parametrische bestanden beschikbaar?

De verschillende WikiHouse-systemen lenen zich waarschijnlijk goed in het algemeen voor het maken van een parametrisch bestand. Echter is het wel nodig om heel veel data in te voeren. Deze zijn (nog) niet gemaakt dan wel beschikbaar, mogelijk in de toekomst. In de WikiHouse community zijn wel enkele parametrische files als try outs of studie te vinden.

ZELF BOUWEN

Is het bouwen van een WikiHouse voor iedereen geschikt?

Van uitgaande dat men altijd met meerdere personen gezamenlijk bouwt ontstaat er vanzelf een rolverdeling op basis voor wie waar goed in is. De een is goed in tekening/ handleiding lezen, de ander is fysiek sterk en weer een ander is heel handig. Op die manier vul je elkaar aan. Het helpt natuurlijk wel als je daar van te voren ook over nadenkt bij samenstellen van teams die gaan bouwen. Het systeem bevat veel herhaling van stappen, dus al doende leert men!

Welke machines zijn nodig voor montage?

Montage gaat in principe zoveel mogelijk zonder (grote) machines. Kleiner gereedschap zoals accuboren en hamers zijn onontbeerlijk. Afhankelijk van de lokale situatie kan gekozen worden voor de inzet van  een sleepwagen, heftruck, hijskraan en verreiker… Soms wordt ook gebruik gemaakt van een hefplateau speciaal voor platen boven je hoofd aanbrengen (onderzijde verdiepingsvloer of kap. Veel kan met mankracht mits met voldoende aantal personen. Belangrijkste is dat er veilig gewerkt wordt, denk bijvoorbeeld aan steigerwerk rondom.

Is een WikiHouse met verdieping moeilijker te realiseren?

De huidige basistypes hebben een begane grond en een verdieping. Uiteraard is het eenvoudiger om alleen begane grond te bouwen, want minder hoogte. Echter met verdieping maakt de woning compacter en efficiënter. Het is nog steeds relatief eenvoudig zelf te bouwen. Bij alleen gelijkvloers zijn de m2 relatief duur qua bouwkosten.

Kan een WikiHouse ook gebouwd worden door een aannemer?

WikiHouse is zelfbouw, maar indien gewenst kan ook een aannemer ingeschakeld worden. Bedenk wel dat het grote kostenvoordeel van WikiHouse zit in de arbeid die je zelf doet! Mogelijk kan je ook laten bouwen of hulp inschakelen van zelfbouwers die eerder een eigen WikiHouse gebouwd hebben.

MATERIALISATIE

Welk materiaal wordt gebruikt voor een WikiHouse-casco?

Het WikiHouse-casco wordt gefreesd uit houten plaatmateriaal van 1220mm x 2440mm met een dikte van 18mm. Fins vuren multiplex wordt het meest gebruikt en voor de zwaar belaste onderdelen wordt berken multiplex ingezet. Het is ook een optie om de goedkopere OSB III platen te frezen, echter deze zijn niet getest voor het WikiHouse Swift systeem.

Waarom worden geen OSB-platen gebruikt voor WikiHouse Swift?

Deze keuze is in een vroeg stadium gemaakt van de ontwikkeling van Swift. Dit komt voort uit minder goede ervaringen met OSB-III (constructieplaten) in een eerder project. Het grote  voordeel van OSB is met name de prijs. De nadelen zijn o.a. dat het materiaal heel hard is en minder meegeeft (minder elasticiteit) bij het bouwen en sneller afbreekt. Ook voor de CNC-frees kost het meer moeite.

Hoe duurzaam zijn de houten platen die gebruikt worden?

Voor de WikiHouse casco’s (Swift systeem) wordt multiplex van vuren en berken met FSC/ PEFC keurmerk gebruikt, uit duurzaam beheerde bossen.

Wat voor isolatie wordt gebruikt?

Isolatie kan je zelf bepalen, het is tenslotte zelfbouw. Naast de isolatiewaarde (nodig voor de thermische schil die minimaal aan bouwbesluiteisen moet voldoen) zijn voor de een de ecologische eigenschappen het belangrijkst, voor de ander de prijzen. Het moet in het kader van zelfbouw wel geschikt zijn om zelf te verwerken op de bouwplaats, denk bijv. aan vlaswol/ hennep/ houtvezel voor de eco-varianten en goedkoper bijv Naturol (soort glaswol, maar dan zonder irritaties) etc.

Hoe wordt een WikiHouse-casco afgewerkt?

WikiHouse is een casco-systeem, de afwerking bepaal je zelf. De basis voor de thermische opbouw van het casco rondom is van binnen naar buiten: voorzetwand – dampremmende folie – 18mm multiplex – 300mm isolatie -18mm multiplex – (UV-bestendige) waterkerende dampdoorlatende folie – dak- & gevelbekleding.  Het spreekt voor zich dat het beste lichte gevel- & dakbekleding wordt toegepast als buitenafwerking. Een houten gevelbekleding bijvoorbeeld is het meest gunstig voor zelf aanbrengen en makkelijk verwerkbaar.

Is een WikiHouse BioBased?

WikiHouse richt zich op open source en echte zelfbouw. En daarmee een koophuis betaalbaarder en toegankelijker te maken voor iedereen. Uiteraard is biobased een belangrijk aspect in het WikiHouse-gedachtegoed, echter de betaalbaarheid maakt het vaak heel lastig voor de zelfbouwers om daar volledig voor te gaan. Kortom het is de keuze van de zelfbouwer. Het voordeel van het WikiHouse casco is dat het iig helemaal in houten platen wordt uitgevoerd, daarmee al CO2 negatief is.

Hoort een groendak tot de mogelijkheden?

Ja, maar dient altijd gecheckt te worden door een constructeur i.v.m. het gewicht.

Welk onderhoud komt hierbij kijken?

Geen onderhoud aan in principe, want het casco wordt volledig ingepakt. Alleen afhankelijk welke gevelbekleding je toepast, natuurlijk of geschilderd zonder behandeling dan vergt dat om de zoveel jaar onderhoud. Kozijnen van hout, dat vergt ook enig onderhoud.

FUNDERING & DRAAGCONSTRUCTIE

Welke fundering kan worden toegepast voor een WikiHouse?

De fundering is afhankelijk van de locatie en de geldende bouwregelgeving! In het Almere project staan de woningen op een rechthoek van stalen balken met betonnen heipalen (Almere heeft hele slappe en grillige ondergrond). In ideale zin passen schroefpalen het best bij het WikiHouse-concept in NL, echter deze worden vaak nog niet geaccepteerd t.b.v. de bouwvergunning (afhankelijk van de locatie). Het zogenaamde ‘op staal’ funderen (met een betonnen plaat op zandgrond) behoort ook tot de mogelijkheden als de locatie zich daarvoor leent.

Is een WikiHouse aardbevingsbestendig?

Houtskeletbouw (HSB) gedraagt zich over het algemeen relatief gunstig m.b.t. (lichte) aardbevingen. WikiHouse is daar nog niet op getest voor zover bekend. Er bestaat een WikiHouse-team in Nieuw Zeeland dat zich daar op heeft gericht, zie Spacecraft.

Kan een WikiHouse-systeem gecombineerd worden met andere bouwmethoden?

Een hybride vorm in combinatie met traditioneel houtskelet of CLT is zeker niet ondenkbaar. Ook in combinatie met andere traditionele bouw (steen/ staal/ beton etc) is mogelijk. Voor alle combinaties geldt dat de verschillende systemen ingezet worden waar deze het best tot hun recht komen. De WikiHouse-systemen zijn in ieder geval goed aanpasbaar.

Is de fundering verplaatsbaar?

Een tijdelijke woning heeft andere (veel soepelere) bouwbesluit-eisen dan een permanente woning. Voor een tijdelijke woning is een eenvoudige en mogelijk verplaatsbare fundering mogelijk. Een fundering is hoe dan ook afhankelijk van de locatie, of het nu tijdelijk is of permanent.

Is het mogelijk een basis met beton fundering te combineren met een WikiHouse opbouw?

Ja, dat kan met aanpassingen in het systeem, logisch is het niet. Voor WikiHouse is het belangrijk de CO2-footprint zo laag mogelijk te houden. De houten begane grondvloer in het WikiHouse systeem komt niet in aanraking met de grond en deze wordt met waterkerende dampdoorlatende folie ingepakt. De vloer komt hoger dan het maaiveld te liggen en hangt dus bovengronds op een fundering van stalen balken (op heipalen) met bovenkant afgewerkte vloer op ca 50 cm.

Hoe wordt de overgang fundering-casco gemaakt?

De overgang fundering-casco van WikiHouse Swift bestaat uit een stalen frame (HEB160 balken) op de heipalen, waar vervolgens het houten WikiHouse-casco op vastgezet wordt met stalen ankers en bouten met oplegrubber/ -vilt ertussen. Het casco komt niet in aanraking met de grond. De fundering is verder locatie-afhankelijk, echter een maatvaste koppeling is onontbeerlijk. Het freeswerk gaat op de 0,1 mm precies.

INSTALLATIES

Wat voor installatie zit in een WikiHouse?

Welke installaties je plaatst bepaal je in principe zelf, ook hoe en waar je die plaatst. Wel rekening houdend met de constructieve werking van het casco, dus je kan niet zomaar overal gaten maken of een zware installatie aan hangen. Daarnaast heb je te maken met verschillende Bouwbesluit-eisen op het gebied van bouwfysica (energie/ ventilatie/ geluid/ daglicht etc), waar je het beste een installatie-adviseur voor inschakelt.

Welke energieprestatie kan worden gehaald met het Swift-systeem?

Volgens de laatste berekeningen (uit het Almere de Stripmaker project, fase 2) wordt aan de BENG-eis voldaan. De schil (het casco rondom, vloer/gevel/dak) haalt een gemiddelde RC-waarde van ca 6,5. Nul op de meter (NOM) is mogelijk, maar afhankelijk van nog vele andere factoren in het ontwerp, zoals welk type installatie, oriëntatie, kierdichting, isolerende beglazing, energie-opwekking etc.

Kan het WikiHouse Swift casco ook dampopen uitgevoerd worden?

Het is met verschillende rekenmethodes berekend dat dit niet zonder noemenswaardig risico mogelijk is voor woningen. Dit heeft te maken met het feit dat zowel de binnen- en buitenplaten exact dezelfde bouwfysische eigenschappen hebben (gelijke dampweerstand), omdat overal dezelfde type plaat met gelijke constructieve specificaties moet worden toegepast. Voor andere functies dan wonen waar minder hoge eisen aan worden gesteld bestaat de optie om een dampopen WikiHouse te maken, zoals bijvoorbeeld het biobased FC WikiHouse paviljoen op de Floriade in Almere.

DEMONTABEL

Is een WikiHouse demontabel?

Demonteren kan, zolang alles droogbouw is. Verder hangt het van de kwaliteit van uitvoering af hoe de casco-onderdelen zich houden in de loop van de tijd.

Kan een WikiHouse in z’n geheel verplaatst worden?

Als je een tiny house maakt kan je die mogelijk in z’n geheel verplaatsen, mits deze over de weg mag op een vrachtauto. Daar zijn wettelijke maximale afmetingen voor bepaald. Bij een standaard WikiHouse is het een optie om gedeeltelijk te demonteren en dan kleinere samengestelde elementen vervoeren, zoals de vloermodules van de begane grond en de spanten. En voor verplaatsing van het hele casco op de een (bouw-)lokatie is mogelijk met een hijskraan.

PRODUCTIE/ LEVERING

Wordt een WikiHouse-casco geleverd door Stichting WikiHouseNL?

Nee, het idee van het WikiHouse-concept is dat zoveel mogelijk zelf gedaan wordt. Momenteel wordt door een aantal betrokken professionele partijen iets opgezet voor het maken van bestellingen en leveren op de bouwplaats. Het benutten van lokale CNC-frezers is natuurlijk ook mogelijk. Soms worden de onderdelen uitgefreesd met een eigen CNC-machine. Daarnaast behoort het tot de mogelijkheden de speciaal ontwikkelde mobiele WikiHouse makerspace te huren om ‘on site’ de onderdelen te produceren.

Zijn de onderdelen gesorteerd bij levering?

Het werkt het handigst als de pallets in hoofdlijnen gesorteerd zijn. Dat kan bijvoorbeeld aansluitend op de handleidingen en dus bouwvolgorde. Voor de basistypes wordt dat zo gedaan. Bij kleinere bouwwerken kan ook gekozen worden voor sorteren op de bouwlocatie. Efficiëntie in materiaalgebruik en in bepaalde volgorde frezen kan botsen met elkaar in verband met de nesting van de platen. In overleg met de partij die levert bepaal je hoe de onderdelen gesorteerd worden.

Hoe worden de losse onderdelen (multiplex puzzelstukken) geleverd?

Voor een levering in 1 keer van een compacte woning van ca 75 m2 is een vrachtwagen nodig, ca 10-15 pallets in totaal. Het kan natuurlijk ook met kleiner vervoer in meerdere etappes. Kortom het is afhankelijk van de hoeveelheid en hoe je dat regelt met de CNC-frezer.

Wat is ‘nesting’ van de platen die CNC-gefreesd worden?

Dat is de indeling van welke onderdelen je uit een standaard multiplex plaat freest met zo min mogelijk materiaalverlies. 

Hoe snel is een WikiHouse-casco leverbaar?

Dat is afhankelijk van de wensen en verschillende factoren in het ontwerp-& vergunningstraject. Een casco voor een basistype of een bestaand ontwerp (zie website) kunnen relatief snel geleverd worden,  omdat het digitaal geproduceerd wordt. Echter is het altijd mede-afhankelijk van levertijden van houten plaatmateriaal en beschikbaarheid CNC-machines.

PLANNING/ PROCES

Wat is de snelst mogelijke planning van ontwerp tot realisatie?

Snelst mogelijke planning is afhankelijk van vele factoren. Wat wil je precies? Als je een basistype afneemt (dit jaar nog te bestellen is de planning), geen wijzigingen maakt, dat is waarschijnlijk het snelst. Je moet uiteraard gewoon een bouwvergunning traject in (14 weken), zodra het ontwerp klaar is. Is de bouwvergunning onherroepelijk verklaard, dan kan gestart worden met de bouw (mits de bouwgrond opgeleverd is).

Wat zijn de vereisten voor een bouwvergunning?

Dit is een algemene vraag en  afhankelijk van wat je gaat bouwen. De algemene info hierover kan je op de gemeentewebsite vinden. De Bouwbesluiteisen zijn niet anders dan voor de traditionele manieren voor bouwen. Het bouwplan moet aan dezelfde bouwbesluit-eisen voldoen op o.a. bouwkundig, bouwfysisch en constructief vlak. Als het onder particulier opdrachtgeverschap (P.O.) valt, vaak is dat zo met WikiHouse, zijn er mogelijk enkele versoepelingen t.b.v. de gebruikseisen.

Onder welke noemer valt een WikiHouse, permanent of tijdelijk?

Het valt niet onder een specifieke noemer, dat bepaal je zelf! Het is in ieder geval geschikt voor permanent (tijdelijk kan uiteraard ook, want is licht van gewicht, demontabel en verplaatsbaar). Als je voor  permanent bouwt heb je een reguliere bouwvergunning nodig.

Kan op basis van gedeelde documenten van eerder gerealiseerde WikiHouses een aanvraag voor de omgevingsvergunning ingediend worden?

Voor het realiseren van een gedownload bestaand plan/ ontwerp moet een architect, een constructeur en bouwfysisch adviseur betrokken worden om de stukken indien nodig aan te passen aan de lokale regelgeving en omstandigheden.

Hoe zorg je voor vertrouwen bij de gemeente voor een WikiHouse?

In Almere is een project gerealiseerd met 27 WikiHouses. Op basis van die referentie kan bij de gemeente vertrouwen gewekt worden. Online gedeelde bestanden/ documenten zijn deze daarvoor te gebruiken. Daarin zitten allerlei rapporten waarin aangetoond is dat het bouwsysteem aan bouwbesluit voldoet. Los daarvan moet ten alle tijden een nieuw of bestaand ontwerp opnieuw ingediend worden. Om de stukken aan te passen aan de lokale omstandigheden en gereed te maken voor de aanvraag worden benodigde professionals ingeschakeld (Denk aan o.a. een architect, een constructeur en installatieadviseur).

GEREALISEERDE WikiHouses

Is het mogelijk een WikiHouse te bezoeken en te bekijken?

Een WikiHouse-project buiten bezoeken is altijd mogelijk, zolang privéterrein gerespecteerd wordt. Binnen kijken kan alleen in overleg met de bewoners van gerealiseerde WikiHouses. Een beter alternatief is om als vrijwilliger een paar dagen mee te bouwen op het moment dat een WikiHouse-project gaande is. Ideaal om WikiHouse te ervaren en te zien hoe het werkt!

Hoe is de verkoopbaarheid van een WikiHouse?

Net als elk ander huis. In de filosofie van WikiHouse bouw je een huis op maat om in te wonen. Er zijn natuurlijk uitzonderlijke situaties en dan is het gewoon verkoopbaar net als een houtskeletbouw-woning. Het enige verschil dat deze echt zelf gebouwd is, meestal met veel aandacht. Een WikiHouse (gebouwd met Swift-systeem) voldoet net als alle andere permanente woningen in Nederland aan het bouwbesluit.

Worden tekeningen & prijzen van eerder gerealiseerde WikiHouses online gedeeld?

Veel van de projecten internationaal zijn nog testen of prototypes. Vanuit de WikiHouse-beweging wordt gestreefd naar een toegankelijke database. WikiHouseNL deelt een volledig gedocumenteerd project; de Pionierswoning. Voor het project WikiHouse de Stripmaker in Almere worden ook bestanden gedeeld, zie in het menu; Downloaden

Waar zijn gedeelde ervaringen van de zelfbouwers van gerealiseerde WikiHouses te vinden?

Het beste door contact te zoeken met andere WikiHouse zelfbouwers, bijvoorbeeld via de WikiHouse community op Discourse. Je kan soms ook als vrijwilliger een paar dagen meebouwen wanneer een WikiHouse-project gaande is, zoals bijv. meerdere geïnteresseerden dat gedaan hebben bij het project Wikihouse de Stripmaker in Almere. Ideaal om WikiHouse te ervaren en te zien hoe het werkt. Soms is het mogelijk, met toestemming van de zelfbouwers/ eigenaren om een WikiHouse te bezichtigen.